Ethisch AI-gebruik betekent dat AI-toepassingen gemaakt en gebruikt worden op een moreel verantwoorde wijze, met respect voor mens en maatschappij. Het is een ontzettend belangrijk onderwerp in een branche waar veel in een black-box verdwijnt. AI biedt namelijk enorme kansen voor bedrijven, maar met die kansen komen ook vragen. Want hoe zorg je ervoor dat je AI op een verantwoorde en vooral ethische manier inzet?
Waarom is ethisch AI-gebruik zo belangrijk?
Het is natuurlijk een morele plicht om eerlijk en verantwoordelijk met data, klanten en medewerkers om te gaan. Tegelijkertijd spelen er ook bedrijfsbelangen mee. Je wilt immers niet te boek staan als een bedrijf dat niet goed omgaat met de data van klanten.
Ethisch AI-gebruik versterkt het vertrouwen
Volgens een rapport van Capgemini winnen bedrijven die AI ethisch toepassen het vertrouwen van hun klanten. Ook Forbes laat zien dat 75% van de consumenten ervoor kiest om niet meer in zee te gaan met een merk wanneer zij ervaren dat hun data wordt misbruikt of onethisch gebruikt wordt.
Ethisch AI-gebruik vermindert risico’s
Ook helpt ethisch AI-gebruik om risico’s te verminderen. Denk bijvoorbeeld aan het verkleinen van juridische aansprakelijkheid en reputatieschade. Als je verantwoord en ethisch met AI omgaat, voorkom je nare verrassingen zoals boetes of negatieve publiciteit. Een praktijkvoorbeeld hiervan is Amazon, dat in 2018 een AI-recruitmenttool terugtrok. Het bleek namelijk dat deze bevooroordeeld was tegen vrouwelijke kandidaten. Dit leidde tot negatieve publiciteit en reputatieschade.
Richtlijnen voor ethisch AI-gebruik
Je hoeft geen programmeur te zijn om verantwoordelijk om te gaan met AI. Ook als je AI-tools gewoon gebruikt in je werk, maak je keuzes die anderen raken. Ethisch AI-gebruik in je werk betekent: eerlijk zijn, kritisch blijven en bewust omgaan met de impact van wat je doet. De keuzes die jij maakt met AI kunnen invloed op anderen hebben. Daarom is het belangrijk dat je bewust omgaat met deze technologie. Dit zijn de belangrijkste richtlijnen voor ethisch AI-gebruik op de werkvloer:
- Weet wat AI wel en niet kan. Gebruik AI als hulpmiddel, niet als waarheid. AI-modellen zijn vaak krachtig, maar maken fouten, verzinnen soms informatie, hebben bias of hebben blinde vlekken. Check belangrijke uitkomsten altijd zelf, zeker als je beslissingen moet nemen op basis van die informatie.
- Wees eerlijk over het gebruik van AI. Laat het weten als iets is gemaakt met hulp van AI. Dit vergroot het vertrouwen en voorkomt misverstanden.
- Gebruik AI niet voor oneerlijke of misleidende doeleinden. Gebruik AI niet om anderen te manipuleren, plagiaat te plegen of mensen te misleiden. Denk aan deepfakes, valse reviews of teksten overnemen zonder bronvermelding. Ethisch gebruik betekent: eerlijk blijven, ook als niemand meekijkt.
- Ga zorgvuldig om met gevoelige informatie. Voer geen persoonlijke of vertrouwelijke data in AI-systemen tenzij je zeker weet dat het veilig is en dat je daar toestemming voor hebt. Veel AI-tools bewaren input (zoals klantdata of interne documenten) voor training.
- Blijf kritisch en blijf leren. AI verandert snel. Wat vandaag als normaal geldt, kan morgen twijfelachtig zijn. Blijf jezelf afvragen: is dit niet alleen handig, maar ook juist? Praat er ook over met collega’s of je organisatie: wat vinden wij acceptabel?
AI kan je werk slimmer en efficiënter maken, maar alleen als je er ook bewust en eerlijk mee omgaat. Door ethisch te handelen bouw je vertrouwen op, voorkom je problemen en draag je bij aan een digitale wereld die eerlijk is voor iedereen.
